Blockchain teknolojisi yenilikçi ve çığır açan bir teknolojidir. Merkezsizlik, şeffaflık ve hacklenmeye karşı direnç, bu teknolojileri finansal sektör için inanılmaz araçlar haline getirmektedir. Bununla birlikte, blok zincirleri elbette ki mükemmel değildir. Aslında, yavaş ve pahalıdırlar – bazen Bitcoin’in miktarlarını bir kişiden diğerine transfer etmek zaman alabilir. Sadece bu değil, fazla işlem ücretleri de dünyanın önde gelen kripto para biriminin kullanılabilirliğini yavaş yavaş aşındırıyor. Peki Lightning Network bu teknolojinin neresinde?
Yeni bir çözüm olan Bitcoin Blockchain Lightning Network, yavaş ve pahalı blokajlar söz konusu olduğunda oyunu dengelemeye hazırlanıyor. Ama önce, biraz arka plandan bahsedelim.
Lightning Network (Yıldırım Ağı) Ölçeklenebilirlik Problemini Çözüyor mu?
Blok zincirleri ile ilgili sorun, daha büyük ve daha karmaşık hale geldikçe, işlerin yapılması için daha fazla zaman ve çaba gerektirmesidir. Blockchain ölçeklenebilirliği her zaman bir sorun olmuştur. Blok zincirini herkese açık bir defter olarak düşünürseniz bu durumun nedenini anlamak daha kolay olacaktır – defterin her sayfasının üzerinde birtakım işlemler vardır. Sayfa bir kez dolduğunda, yeni bir kağıda dönmeden ve işlemi yeniden başlatmadan önce defterin son işlem yapılan sayfasına bir sonraki sayfanın hangisi olacağına dair bilgi girişi yapılır.
Bitcoin blok zinciri için, her sayfa (bir blok) deftere (zincir) eklenmeden önce işlenmelidir. Bu süreç, blok zincirini çalıştıran tüm düğümlerle fikir birliğine varılması anlamını taşır ve bu işlem yaklaşık 10 dakika sürebilir. Maalesef durum buradan sonra çok daha karmaşık hale geliyor.
Hızlı Transfer Ödemeleri
Blok zinciri genelinde dijital para birimlerinin her hareketi ile yapılan işlemlerin bir kaydı vardır. Bu kayıtlara muhasebenin ihtiyaç duyduğu tüm bilgileri (ne kadarının gönderileceğini, kimlerin göndereceğini ve kimin aldığını) ve transfer için ücretin ne kadar olduğunu içerir. İşlem ücretlerinin bir standardı yoktur. Aslında, daha yüksek bir işlem ücreti ödemeyi tercih ederseniz, işleminiz öncelikli hale getirilir ve sıranın en üstüne taşınır.
Yeni parayı veren düdüğü çalar.
Elbette, bunun tersi de doğrudur. Ödemeyi seçtiğiniz işlem ücreti madenci kutbunda düşük ise – eğer sizden daha yüksek bir ücrete sahip düzinelerce veya yüzlerce işlem varsa – blok zincirinin daha önce yüksek ödeme yapan blokları doldurmasını beklemek zorunda kalacaksınız. İronik olarak, her geçen gün daha çok insan blok zincirlerini kullanıyor ve doğal olarak blok zincirleri daha popüler hale geliyor, dolayısı ile işlem hızı ve ücret sorunları daha da kötüleşiyor.
Problemin Çözümü
Peki, Lightning Network nerede devreye giriyor? Teknoloji basit ama etkili bir felsefe etrafında döner: Her bir işlemin blok zincirinde ölümsüzleştirilmesi gerekmez.
Evet, blok zincirlerinin en büyük cazibelerinden birisi, her bir işlemin tam bir kaydı olduğundan kaynaklıdır. Fakat eğer bu özellik bir engele dönüşürse, belirli koşullar altında şüpheli cüzdanları askıya almak için komünitiye başvuru yapabilirsiniz.
Peki Lightning Network bu süreci nasıl düzenleyecek? Blok zincirindeki iki taraf arasında bir “ödeme kanalı” açılmasını kaydederek. Bahsi geçen kanal transfer ederken her notu kaydetme ihtiyacını ortadan kaldıran gizli bir geçit olarak nitelendirilebilir.
Ödeme kanalları, Star Trek dizisindeki solucan delikleri gibi, kullanıldıkları sürece açık kalabilir. Daha sonra, tüm işlemler bittiğinde, kanal kapanır ve blockchain onlarca küçük yerine sadece bir genel işlemi kaydeder.
Durumu örneklemek gerekirse siz ve en yakın arkadaşınız ikiniz arasında bir ödeme kanalı açarsınız. Arkadaşınıza bir miktar Bitcoin göndererek araba almasına yardım ediyorsunuz. Ödeme kanalını kullanarak, kendisine gönderdiğiniz Bitcoin ve size geri gönderilen Bitcoin, ödeme kanalını kapattığınızda tek bir işlemde kaydedilir. Bir işlem, bir ücret, blokta bir giriş. Görece çok daha hızlı ve kolaydır.
Sahiplik Modeli
Bu işlemler sahiplik modeli üzerinde çalışır. Kutuda bulunan para transfer işlemleri için kullanılır. Eğer arkadaşınıza ödeme yapmak istiyorsanız, her ikiniz de ödeme kanalını finanse ettikten sonra, paranızın karşılığını ödeyeceğinize söz verirsiniz ve bunun tersi de geçerlidir.
Güzel bir örnek daha. Ödeme kanalınızda 20 BTC var – sizden ve arkadaşınızdan 10’ar BTC. Arkadaşınıza 2 adet BTC göndermek istiyorsunuz, bu yüzden 2 BTC’yi arkadaşınıza vereceğinize dair bir sözleşme imzalıyorsunuz. Ardından, kutuyu açtığınızda arkadaşınızın 12 BTC’ye erişimi vardır ve 8 BTC’ye erişiminiz vardır.
Pandora’nın Kutusu Değil
Mesele şu ki, kutuyu hemen açmak zorunda değilsiniz. Açılış ödeme kanalını kapatır. Bunun yerine, gerçekleştirmek istediğiniz işi bitirene kadar, birbirlerinden farklı BTC transferlerine devam edebilirsiniz. Yani basitçe paranızı yalnızca bir başkasıyla birleştiriyorsunuz ve daha sonra, paranın çıkması için havuzun nasıl bölüneceğine karar veriyorsunuz. Kutu açıldığında, sahiplik sözleri yürürlüğe girer.
Yıldırım Ağı Nerede Devreye Giriyor?
Ödeme kanalı eşler arası bir özelliktir diyebiliriz. Güçlü, ama görünüşte sınırlı. Ancak, birden fazla ödeme kanalını birlikte çalışmaları için bir araya getirdiğinizde, sonuçta ortaya çıkan ağ Yıldırım ağıdır.
Yıldırım Ağı Yeterince Hızlı ve Güvenli mi?
Blok zinciri üzerinde yönetilebilecek kanal sayısı konusunda herhangi bir kısıtlama yoktur. Hatta önceki duruma nazaran ağ üzerindeki kanal sayısının artması kullanılabilirliği ve hızı doğru orantılı olarak artıracaktır.
Bu durum büyük bir blok zincirinin bant genişliğini serbest bırakma, her işlemi hızlandırma ve ücretlerini azaltma potansiyeline sahiptir. Bitcoin teknolojisinin bu seviyede güncellenmesi Bitcoin Blockchain Lightning Network’ün tam olarak nasıl çalıştığını ve blok zincir teknolojisinde nasıl bir devrim yaratacağını gösterir.
