Her ne kadar kripto paralar ortalığı kasıp kavururken dünyanın bir kısmı bu duruma kayıtsız kalamamış olsa da geri kalan büyük çoğunluk Bitcoin ve diğer kripto paralara inanmıyor.
Biz de kısaca Bitcoin’in ne olduğunu ve hangi problemi çözdüğünü açıklamaya çalıştık.
Keyifle okumanız dileğiyle;
Sanılanın aksine Bitcoin bir yatırım aracı değildir. Sahip olduğu teknolojisi ile birlikte çözmeye çalıştığı muazzam bir problem vardır.
Yazıya devam etmeden önce, Bitcoin üzerine sevgili İsmail Hakkı Polat’ın açıklamalarını izlemenizi tavsiye ederiz.
Bankalar
Bankalar, 1587 yılında İtalyan Medici ailesi tarafından icat edildi. Savaş zamanlarında insanlar savaşmaya giderken mal varlıklarını uzun süre başlarına bırakmak zorunda kaldıklarından ortaya çıkan problemleri farkeden Medici ailesi, bir araya gelerek aslında diğer insanların mal varlıklarını koruyabileceklerini ve üstelik bu işten para kazanabileceklerini farkettiler.
16. yüzyılda savaşların ve seferlerin çok uzun sürmesinden dolayı sefere çıkan insanlar geri döndüklerinde evlerini çoğu zaman yağmalanmış şekilde bulurlardı. Özellikle kıymetli eşyalarını kaybettiklerinden dolayı da zaten zor olan hayata yeniden başlamak zorunda kalırlardı.
Medici ailesi ise oldukça basit bir çözüm önerisi sunuyor. Sefere çıkanlar kıymetli eşyalarını aileye emanet ettikten sonra, aile bu eşyaları kimsenin bilmediği bir yerde saklıyor. Sefere çıkanlar geri dönene kadar da bu eşyalar saklandıkları yerde bekliyor. Koruma bedeli olarak da önceden belirlenen bir miktar kıymetli eşyayı kendilerine ayırıyorlardı.
O dönemlerde italyan tüccarlar ve varlıklı insanlar tüm işlerini banklar üzerinde hallettiğinden dolayı, bu isimden esinlenerek kendi yeni “icat”larına bank anlamına gelen “il banco” ismini verirler. Zaman içerisinde ise “Banca” olarak evrilir.
Medici ailesi koruma bedeli olarak aldıkları ücretlerin yanında seferden geri dönemeyen kişilerin mal varlıklarına da sahip olmaya başlamış ve kendilerine zenginlikle dolu bir hayatın kapılarını basit bir fikirle açmışlardır.
Bu fikir dünyada dilden dile dolaşarak yayılmış. Tüm ülkelerde yeni bankalar açılmasına, yeni zengin ailelerin gün yüzüne çıkmasına sebep olmuş. Dolayısı ile ekonomiyi yöneten krallıklar yavaş yavaş kendilerine yeni rakipler edinmişlerdir.
Amerikan Doları da Oyuna Dahil Oluyor
Yakın tarihte ise Amerikan doları dünya üzerindeki dolaşımda olan en önemli para birimlerinden biri halini almıştır. Bankaların yaptığı hemen hemen tüm işlemler Amerikan Doları ile kesinti yapmaya başlamış, ve tüm dünyadaki ticaret üzerinden Amerika zenginlik elde etmenin yolunu kendisine açmıştır.
Ancak neredeyse 500 yıllık bir maziye dayanan bankaların hala daha çözemedikleri bir çok teknolojik problem mevcuttur. Ülkeler arasında transfer edilecek olan para her zaman bir sorun oluşturmuş, ve görünen o ki daha da uzun süre problem olarak kalmaya devam edecek.
Bunlardan en önemlisi ise çevrim ve zaman sorunları olarak ortaya çıkıyor. Örneğin Türkiye’den Bangladeş’e para gödnermek isteyen bir kişinin Türk Lirasından Dolar’a geçiş için ödeyeceği paranın yanında bu çevrimi yapan kişi/kurum da bu işten ücret kesmekte. Ardından yapılan SWIFT vs. işlemler için de hem sizin bankanız, hem de karşı tarafın bankası kesinti yapıyor. Eğer parayı kullanacak olan kişi de dolar olarak değil de kendi para birimi ile işlem yapacaksa bir kesinti de burada yaşanıyor. Yani paranız yolda eriyor.
Peki Bitcoin bu sorunu nasıl çözüyor?
Bitcoin zaman kısıtı olmadan 7/24 transfer yapabilmenize olanak sağlıyor. Ödemeniz gereken bir ücret yine var, ancak bu para bankalar yerine kazıcılara, yanni mining yapanlara gidiyor. Ancak burada önemli olan herhangi bir kişi mining için bilgisayarını kullanabilir, ve bahsedilen transfer ücretini kazanabilir. Yani al-sat işlemlerini yapmadan siz de Bitcoin’den para kazanabilirsiniz.
Şu anda her ne kadar hayal olarak görünse de gelecekte Bitcoin’in günlük hayatta kullanılması gündemi var. Bu durum ise bankalara olan ihtiyacı tamamen ortadan kaldırıyor. Bankaların ortadan kalkması ise sadece müşterilerinin transferlerinden bile milyarlarca dolar kazanan bir kesimi ortadan kaldırmak anlamına geliyor. Bir başka deyişle piyasaların merkezi bağımlılığını ortadan kaldırmak anlamına geliyor.
