Merkezi Kripto Para Borsası basitçe çevrim içi bir şekilde alım-satım işlemleri yapabileceğiniz bir platformdur. Merkezi borsalar kişiler ya da kurumlar tarafından yürütülür.
Bu al-sat işlemleri genellikle BTC, ETH gibi coinler ile yapılsa da fiat birimi olarak adlandırılan Dolar, Euro gibi günlük hayatta kullanılan para birimleri ile de yapılır.
Borsanın Merkezi Olması Ne Demek?
Merkezi bir yapıya sahip olmak herhangi bir yöneticiye sahip olmak gibi düşünülebilir.
Özellikle finans alanında geçmişte tüm kurumlara merkezi etiketi verilmişti. Merkezi bir yapı, herhangi bir varlık kaybında bu kaybın birisi tarafından karşılanabileceği anlamına geliyor. Bankalar bu duruma en önemli örneği teşkil etmektedir. Müşteriler paralarını saklaması ve koruma altında tutması için kurumlara güvenmekte ve emanet etmektedirler. Böylelikle bu kurum müşterinin parasını tamamıyla kontrol edebiliyor hale geliyor.
Bir çok durumda bu kişilerin paralarını kendi kendilerine yönetmelerinden çok daha iyi bir yöntemdir. Bankalar bir çok güvenlik önlemine ve bu paraları izleyen ve koruyan güvenlik görevlilerine de sahipler.
Bankalar müşterilerinden aldıkları ve korudukları paraları kredi vb. gibi durumlar için başka müşterilere verebilir, ya da herhangi başka bir servis sağlayıcı konumuna geçebilir.
Merkezi kripto para borsaları da farklı değildir. Kullanıcılar kripto paralarını borsaya emanet ettikleri andan itibaren tüm yönetim borsanın elindedir. Ancak dış tehditlere karşı koruma sağlanması amacıyla borsalar kullanıcılarından 2FA gibi güvenlik önlemlerini almalarını ister. Özel anahtarlarını kaybedip cüzdanlarını açamayan, ve bu yüzden yüzlerce-binlerce dolarlarını kaybeden kişilerin hikayeleri bir bakıma merkezi borsalara olan güveni de bu yüzden artırmaktadır. Her daim şifre değişikliği ile hesabınıza tekrar ulaşabilirsiniz.
Merkezi Borsaların Merkezsiz Borsalardan Farkı
Blockchain teknolojisinin en önemli özelliği olan merkezsizlik, dolaylı yoldan borsaların da merkezsiz olabilmesi imkanını sağlamaktadır.
Basitçe Merkezsiz Borsa – Decentralized Exchange (DEX) bir yönetici ya da destek alınan bir kuruma ihtiyaç duymaksızın blockchain ağının açık kaynaklı olmasından da yararlanarak güven ortamı içerisinde işlem görür. Akıllı kontratlar ve atomic swap özellikleri ile merkezsiz borsalar, herhangi bir aracıya ihtiyaç duıymadan kişiden kişiye güvenli para aktarımını sağlar. Henüz yeteri kadar popülarite kazanamamış olsa da 2018 ve 2019 seneleri merkezsiz borsaların yılı olacak gibi görünüyor.
Tüm merkezi borsalar fiat para birimi ile mi çalışıyor?
Hayır.
Genel olarak tüm borsalar öncelikli olarak kripto/kripto alım-satımı için düzenlemelerini yaparlar. Fiat para birimi ikinci planda kalmaktadır.
Ülkemizde Fiat para birimi ile işleme izin veren borsalardan bazıları:
- BTCTurk – TL
- Paribu – TL
- Koineks – TL
- Ovis – TL
Dünya genelinde Fiat Para Birimi ile işleme izin veren bazı borsalar
- Coinbase – USD
- Gemini – USD
- Kraken – USD, EUR
- Robinhood
Borsa hacmi ne kadar önemli?
Borsa hacmi büyüdükçe borsa üzerindeki manipülasyon ve uçuculuk – volatility riski düşer.
Bu nedenden dolayı borsa hacimleri ne kadar çok ise işlemlerinizin sağlıklı bir şekilde yapılması ihtimali de o kadar fazladır. Merkezi bir borsa kullanacaksanız Binance, Bittrex gibi borsaları tercih etmeniz daha doğru olacaktır.
Merkezi Borsalar Güvenli mi?
Hiçbir merkezi borsa hack olaylarına karşı bağışıklık kazanmış durumda değil.
Kripto para tarihi boyunca çok fazla hack olayı yaşandı, ancak bir çok olayda kaybolan para borsanın cebinden çıktı.
Merkezsiz borsaların da hacklenme ihtimali yok denecek kadar az olmasına da kullanıcıların dikkatsizliklerinden dolayı paralarını kaybettikleri olmaktadır.
Merkezsiz borsaların güvenlik düzeyi merkezilere oranla kat kat daha fazladır.
Bir borsada hesap açmak için doğrulama gerekiyor mu?
Ülkelerin kendi içlerindeki güvenlik düzeyi belirlemesi hala kripto para borsaları için belirsizdir. Ancak global düzeyde hizmet veren borsalar sizden bazı güvenlik adımlarını geçmenizi isterler.
Birçok borsa hiçbir onay gerektirmeden bir hesap açmanızı sağlar. Ancak açılan hesaba izin verilen para giriş-çıkış miktarı oldukça düşük olur. Basit onay süreci genel olarak kimlik ya da pasaport fotoğrafı ve 2FA ile olmaktadır. Coin Haberleri olarak 2FA uygulamasını kesinlikle ve kesinlikle uygulamanızı öneriyoruz. Sizi dışarıdaki tehditlerden en önemli ölçüde koruyabilen protokol şekillerinden biridir.
En çok hacim hangi borsalarda?
Borsalar hala daha büyümelerini sürdürse de şu ana kadar büyük ölçüde hacim sağlayan bir çok sayıda boresa mevcut.
- Binance. Binance henüz 2017 yılından itibaren hizmet verse de ksıa sürede en yüksek hacme sahip borsa olmuştur. Seviye 2 doğrulama günlük 100 Bitcoin çekilmesine izin verirken Seviye 1, günde 2 Bitcoin çekme / yatırma işlemine izin verir.
- Bittrex. Amerika Birleşik Devletlerinde kurulmuş ve Binance’ten sonra en yüksek hacme sahip 2. borsadır.
- Bitfinex. Hong Kong merkezli bir borsadır. Çok uzun süredir hacim konusunda ilk 10 borsa arasındaki yerini kaybetmemiştir.
- Upbit. Güney Kore borsaları kripto para piyasası dalgalanmaları ve ülke yönetiminin baskıları sırasında kan ağlarken Upbit muhteşem bir çıkış yakalayarak 2018 Ocak ayında rekor kırdı.
Fotoğraf: cointelegraph
